Dil/Dudak Bağı:
Yeni doğan bebeklerin %4-11 ‘inde dil bağı görülür. Erkeklerde kızlardan daha çok görülür ve genetik olarak aileden gelebilir. Dudak bağı olan bebeklerin neredeyse hepsinde dil bağı da görülür. Bazı bebeklerde çocuk doktorunun rutin muayenesinde ortaya çıkarken bazı bebeklerde tespiti daha zor olabilir ve bir KBB veya Çocuk Cerrahi bölümünün görmesi gerekebilir.
Bebeğinizin memeyi boşaltabilmesi için doğru şekilde kavraması gerekir. Eğer dil veya dudak bağı varsa kavramada güçlük çekebilir. Bazı bebekler biberonu ve emziği dahi tutmakta sorun yaşayabilirler. Elbette her dil/dudak bağı olan bebekte sorun yaşanmayabilir. Eğer aşağıda bahsedeceğim problemlerden bazıları bebeğinizde de mevcutsa sebebi bu olabilir.
-Bebeğiniz çok sık emmesine karşın memelerinizi boşaltamıyorsa,
-Memeyi kavramasında sorun varsa (dudakları dışa dönmüyorsa veya sadece ucunu tutuyorsa),
-Memeleriniz sürekli yara oluyorsa,
-Tekrarlayan mastit geçmişiniz varsa,
-Memeyi emerken clik sesi çıkarıyorsa ve memeyi sık sık ağzından kaçırıyorsa,
-Dilini ağlarken damağına değdiremiyorsa ve dilini dışarı çıkaramıyorsa,
-Çok sık emzirmenize rağmen sütünüzde gözle görülür azalma varsa,
-Bebeğin kilo alımı sık emmesine rağmen düşükse, bebeğinizde dil/dudak bağı olabilir.
*Bütün bunların sebebi aynı zamanda bebeği memeye yerleştirmede sorun yaşadığınızı da gösteriyor olabilir. Doğru destekle pozisyonunuzu düzelttiğinizde sorunlar kaybolabilir. Bu yüzden öncelikle doğru pozisyonlar hakkında emzirme danışmanlarından veya sağlık kurumlarındaki ebe hemşirelerden destek isteyin.
*Her bebekte bütün belirtiler olmayabilir. Bağın çeşidine göre belirtiler farklılaşabilir.
Dil bağının 4 çeşidi bulunur. 1. ,2. ve 3. Seviye dil bağlarının tespiti daha kolaydır. 4. Seviye dil bağı ‘arka dil bağı’ olarak da adlandırılır ve elle muayenede ancak bir uzman tarafından anlaşılabilir. Bu yüzden şüpheniz varsa bebeğinizi mutlaka bir uzmana muayene ettirmelisiniz.
Dil/dudak bağı dişler çıkarken sorunlara sebep olabilir. Bebek emerken ağrı hissettiği için emmeyi bırakabilir. İlerleyen dönemde konuşmada ve bazı sesleri çıkarmada zorluk yaşayabilir. Katı gıdaları çiğneme ve yutmada sorun yaşayabilir. Diş çürüklerine dahi sebep olabilir.
İlk aylarda bağın kesilmesi anestezi kullanılmadan yapılabilir, ağrılı bir işlem değildir ve birkaç saniye sürer. İşlemden sonra hemen emzirmeye devam edebilirsiniz. Ay olarak daha büyük olan bebeklerde anestezi uygulaması gerekebilir ve bebeğiniz bir süre emmeyi reddedebilir. Alternatif besleme metotlarından biri ile beslemeli ve emmeye zorlamamalısınız. Bir süre sonra emmeye geri dönecektir.
Bağın kesilmesinden sonra belli bir süre masaj ve dili açma çalışmaları yapılmalıdır. Detaylı bilgi için mutlaka doktorunuza danışmalısınız. (https://www.youtube.com/watch?v=62pZw0LqYv8)
Kaynaklar:
https://www.nhs.uk/conditions/tongue-tie/
https://breastfeedingusa.org/content/article/tell-me-about-tongue-ties
İdrar Yolları Enfeksiyonu:
İdrar Yolları Enfeksiyonunun Sebepleri:
– Banyo sabunları, köpükleri, şampuanlar ve benzeri kimyasallar (küvette yıkama yapılırken dikkat edilmeli, akan suda yıkamak bu riski azaltır)
-İdrarı tutmak (zamansız ve baskıcı tuvalet eğitimleri bu eğilime sebep olabilir, çocuğun hazır olmasını beklemeli)
-Bölgenin yetersiz veya hatalı temizliği (önden arkaya doğru temizlenmeli, kimyasal içerikli, parfümlü ıslak mendiller kullanılmamalı)
-Doğuştan gelen anomaliler (idrar kesesi veya böbreklerle ilgili sıkıntılar)
-Kabızlık; idrar kesesi üzerinde oluşan baskı sonucu kese tamamen boşalamayabilir bu da bakteri üremesine ve idrar yolları enfeksiyonuna sebep olabilir (Sadece anne sütü ile beslenen bebekler kabız olmazlar. Kabızlık tamamen sert kaka yapmaya denir. Sadece anne sütü aldığı halde sert kaka yapan bir bebeğiniz varsa mutlaka detaylı tetkik gerekir. Alerji vb problemler olabilir.).
*Sünnet edilmemiş bebeklerde hayatlarının ilk yılında idrar yolları enfeksiyonuna yakalanma riski daha fazladır. Bir yaşından sonra bu risk ortadan kalkar.
İdrar Yolları Enfeksiyonunun Belirtileri:
-Kötü kokulu idrar
-Koyu sarı veya farklı renkte idrar
-Kusma
-Ateş
-Huzursuzluk
-İdrara çıkarken yanma
-İştahsızlık (bebeklerde meme reddi) ve buna bağlı kiloda düşüş veya kilo kaybı
-Sık idrara çıkma
-Karın veya mesanede ağrı
Çocuğunuzda bu belirtilerden biri veya birkaçı bir arada olabilir. Bazı bebekler çok az belirti verirken bazıları çok ağır tepkiler vererek belli edebilir. Bu belirtilerden herhangi birine rastladığınızda enfeksiyon olasılığını doktorunuza danışın.
İdrar Yolları Enfeksiyonunun Tanı ve Tedavisi:
Belirtiler tanı aşaması için önemlidir ancak bunun yanında doktorunuz mutlaka idrar tahlili ve idrar kültürü isteyecektir. Kültür sonucunun çıkması birkaç günü bulabilir. Bebeğin verdiği belirtilerin ağırlığına göre doktorunuz kültür sonucunu beklemeden antibiyotik başlamak isteyebilir. Doktorunuzu dinlemenizde fayda var ancak siz bu karardan emin değilseniz farklı doktor görüşü de alabilirsiniz.
Kültür sonucunda idrarda üreme varsa, enfeksiyon kesinleştiyse çoğunlukla ilaç kullanımı gerekir. Enfeksiyon tedavisi antibiyotik ile yapılır. Tedavi sürecinde çocuğunuz emmeyi veya beslenmeyi reddediyorsa, ilk 6 ay içindeki bebeğinize sadece sağılmış süt takviyesi, 6 aydan büyük bebeğinize hem sağılmış süt hem de tadımını yapmış olduğu sıvılarla destek yapabilirsiniz.
İdrar yolları enfeksiyonu böbreklerde ve mesanede de enfeksiyona sebebiyet verebilir bu yüzden doktorunuzun belirttiği süre boyunca ilaç kullanın.
Ayrıca enfeksiyon tedavi edilmezse sepsis riski de doğurabilir. Sepsis bakterilerin kan dolaşımına geçmesi sonucu gelişen, vücudun savunma mekanizmasının enfeksiyona verdiği bir tepkidir. Sepsisin ilerlemesi septik şok denen ölüme bile sebebiyet verebilecek olan bir tepkiye sebep olabilir. Bu yüzden enfeksiyonu mutlaka ciddiye alın ve gerekli tedavi konusunda doktorlarınıza güvenin.
Kaynaklar:
https://www.askdrsears.com/topics/health-concerns/childhood-illnesses/bladder-infections
https://www.webmd.com/children/tc/urinary-tract-infections-in-children-topic-overview#1
