Oto koltuğu seçimi gerçekten önemli ve para harcamaktan çekinmemeniz gereken bir konu. Araba satın alırken harcanan paraları ve çocuk odasına yapılan -bence başlangıçta çok gereksiz olan- harcamaları düşününce, oto koltuğuna en kıymetlimizi, canımızı emanet ettiğimizi unutmadan para ayırmak gerek. Kötü şeyler hep başkalarının başına gelir gibi bir hissiyatla yaşarız ama çocuklarımız söz konusu olduğunda en kötüsünü aklımızda tutmakta ve ona göre önlem almakta fayda var.
Öncelikle oto koltuğu söz konusu olduğunda ne kadar pahalı o kadar iyi demek değildir. Elbette en iyi test sonuçlarına sahip markalar diğerlerinden biraz daha pahalı olabilir ama gayet sıradan markaların da çok yüksek fiyatlı ürünleri var. Bu yüzden fiyata göre karar vermek yanıltıcı olabilir.
Şuan geçerli olan iki tane yönetmelik var. İlki ECE R44 03&04, ikincisi i-Size (UN R129).
ECE R44 03&04 yönetmeliğine göre 50km/sa hızla önden çarpma testi ve 30km/sa ile yandan çarpma testini geçmiş ürünlere onay veriliyor. 12 yaşından ve 135cm’den küçük çocukların araba koltuğu olmadan seyahat etmemeleri gerekiyor. Bu yaş sınırından önce boy sınırını aşan çocuklar yetişkinler gibi normal koltukta kemerli olarak yolculuk edebilirler. ECE yönetmeliğine göre koltuklar çocuğun kilosuna göre gruplandırılmıştır. Grup 0+, 0-13 kilo arası bebekleri; Grup 1, 9-18 kilo çocukları ve Grup 2/3 15-36 kilo arası çocukları kapsar. Bu son grupta oto koltuğundan ziyade yükseltici denen ürünler kullanılır.
İ-Size yönetmeliğine göre 55km/sa hızla önden çarpma testi ve 30km/sa ile yandan çarpma testini geçmiş ürünlere onay veriliyor. Devrilme testi de yapılıyor. Diğer yönetmeliğe ek olarak ayrıca yandan çarpmada farklı testler eklenmiş. Bu yönetmeliğe göre bebek en az 15 aylık olana kadar sürüş yönünün tersine yolculuk yapmalıdır. (Aslında en güvenli yolculuğun ters yönde yolculuk olduğu testlerle ispatlanmış durumdadır. Bu yüzden olabildiğince uzun süre ters oturtmakta fayda var.) Yine bu yönetmeliğe göre isofiks en güvenli bağlama yöntemi olarak belirlenmiştir. Yavaş yavaş tüm kemerle bağlanan koltukların isofiksliye çevrilmesi planlanmaktadır. Diğer yönetmelikten bir farkı da sınıflandırmanın çocukların boyu ile yapılmış olmasıdır. (Boy takibi genellikle aileler için daha kolaydır.)
*Bir oto koltuğu satın alırken öncelikle sizin aracınız ile uyumlu oto koltuğu modellerine bakmanız gerekiyor. Her koltuk her araca uymuyor bunu unutmayın.
*İkinci olarak yukarıdaki yönetmeliklere uygun sertifikaları var mı bakmalısınız.
*Üçüncüsü bebeğinizin boyuna/kilosuna uygun olan koltuğu tercih etmelisiniz. Burada önemli bir nokta var. Bir koltuk alayım yeni doğandan şöyle 5 yaşına kadar kullanayım mantığında yaklaşmamak gerekiyor.
*Dördüncüsü tarafsız çarpışma testlerinden aldığı puanlara bakmak gerekiyor. Bu testlerin en bilineni Alman ADAC firması tarafından yapılan testler. Bu testleri yılda iki kere yapıyor ve yayınlıyorlar. Aşağıya linkini ekliyorum. Almanca ama “google translate” ile sayfayı Türkçe görebilirsiniz. ++ çok iyi, + iyi demek oluyor puanlamada. Ürünlerin üzerinde direk olarak 1.5, 2.3 gibi ADAC puanlarını da görebilirsiniz. Puanlamalarda 0.5 en iyi, 5.5 en kötü olarak puan veriliyor. Yani puanı en düşük olan en iyi gibi düşünebilirsiniz. Linki de buraya ekliyorum.
https://www.adac.de/infotestrat/tests/kindersicherung/kindersitz-test/default.aspx
*Beşincisi üretim yılına dikkat etmelisiniz. Koltukların içinde bildiğimiz köpük var. Köpüklerin de belli bir ömrü var. Ayrıca bu köpükler herhangi bir kaza anında hasar görüyor. Bu yüzden ilgili kurumlar ikinci el oto koltuğu satın almayı önermiyorlar.
Peki koltuğu nereye bağlamalıyız? Yapılan bir araştırmaya göre arka koltuğun ortası bir araba yolculuğunda en güvenli yerdir. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18786431) Mantığı da sağ veya soldan herhangi bir çarpma olması durumunda çarpışma bölgesinden uzakta kalacak olması. Ama bununla ilgili net bir düzenleme yok çünkü birden fazla çocuğunuz varsa arka koltuğa en uygun ve sabit şekilde koltukları yerleştirmeniz gerekiyor. Aslında en önemlisi koltuğun kullanma kılavuzuna uygun ve doğru biçimde bağlanmış olması. Ön koltuğa hiçbir durumda bağlanması önerilmiyor.
Bu testler 30-50km/sa gibi çok düşük hızlarda yapılıyor. Düşünün ki birçok marka bu hızlardaki testlerde dahi başarı elde edilemiyor. Araçla seyahat ederken genellikle 90 ve üzerinde hız sınırında seyahat ettiğinizi düşünürseniz bir kaza anında koltuksuz seyahat eden bebeğiniz için çok kötü sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Bu yüzden; eve geldik sayılır, bir sokak kaldı çıkarayım artık, durmuyor çok ağlıyor çıkaralım demeyin. Ağlayacaksa bunun için ağlasın. Durmuyorsa yarım saatte bir mola verin. Fiziksel bir rahatsızlık mı duyuyor anlamak için doktorunuzla görüşün.
Alıştırmak için önce koltuğu eve getirip oynamasına alışmasına izin verin. Bir yere gitmeden önce evde araba koltuğuna oturacağını, bağlamanız gerektiğini, hepinizin güvenliğiniz için kemer takacağınızı (çok küçük olsa ve anlamıyor olsa dahi) anlatın. Hiçbir zaman araç hareket halindeyken çıkarmazsanız bir süre sonra ne olursa olsun çıkamayacağını öğrenir. Emen bir bebeğiniz varsa yanına oturup kemerinizi bağlayıp üzerine eğilerek emzirebilirsiniz. Sadece arabada oynayacağı oyuncaklar, kitaplar ve değişik materyaller hazırlayabilirsiniz. Sevdiği şarkıları açabilirsiniz. Masal anlatabilirsiniz. El/parmak kuklaları ve küçük bir metal kutu ile değişik minik magnetler ilgisini çekebilir. Bu konuda yaratıcılığınızı kullanın. Gerekirse bir süre çok uzun yollara gitmeyin. Günün farklı saatlerinde çıkmayı deneyerek en rahat yolculuk ettiği saatleri anlamaya çalışın. Bazı bebekler gece daha rahat yolculuk yapar, uyuyarak giderler. Bazıları uyuyamaz o yüzden uyanık olduğu saatlerde arabada olmak uyku saati gelince eve dönmek veya dışarıda bir yerde uyutup uyanınca geri dönmek daha mantıklı olabilir.
Biliyorum hepimiz oto koltuğu olmadan büyüdük. Çok şükür bir kaza bela geçirmemişiz (şanslı olanlarımız). Ancak bu şuan çocuğumuzun güvenliği için oto koltuğunun bir mecburiyet olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Lütfen bu konuda kırmızı bir çizgi çizin ve o çizginin diğer tarafına asla geçmeyin. Tek bir kaza ile tüm dünyanız başınıza yıkılabilir. Herkese güvenli yolculuklar dilerim.
Kaynaklar:
https://incarsafetycentre.co.uk/safety-centre/car-suitability-check-lists/
Merhaba, yazınızı okuduktan sonra bu konuda daha hassas davranmam gerektiğini fark ettim. Oyalamak için elimden geleni yapmama rağmen çok ağlıyor ve susturamıyorum. Hareket halinde kucağımda, emerek yolculuk yapmasına izin verdiğim için şimdi daha zor olacak sanırım ama taviz vermemek için elimden geleni yapacağım. Aydınlattığınız için teşekkür ederim.
rica ederim 🙂